Olsztyński Stonehenge w Parku Centralnym

Nie było mnie w Olsztynie tyko trzy tygodnie i po przymusowym powrocie z Francji – związanym z kałłową sprawą w Sądzie Rejonowym – nie spodziewałem się dużych zmian w architekturze naszego miasta. Tramwaje kursują już od zimy a nowego dworca, stadionu, czy hali widowiskowej jak nie było, tak nie ma 😉 Jednak zostałem pozytywnie zaskoczony nową instalacją artystyczną, która pojawiła się w olsztyńskim Parku Centralnym.  

Olsztyński Stonehenge – to instalacja artystyczna uczniów Państwowego Liceum Plastycznego i studentów Wydziału Sztuki UWM w Olsztynie.

Instalacja została wykonana w ramach projektu: Organizacja Ważnych Wydarzeń Kulturalnych, finansowanego przez Urząd Miasta Olsztyn, ustawiona w dniu przesilenia letniego 23 czerwca 2016 roku.

Łączy w sobie motyw jednej z najsłynniejszych europejskich budowli megalitycznych z epok neolitu i brązu z terenu południowej Anglii (ok. 3 tys. lat p.n.e.) z motywem Baby Pruskiej z Barcian – powstałej prawdopodobnie ok. XI w. a stojącej obecnie na dziedzińcu olsztyńskiego zamku.

Stonehenge od słów stone-kamień i henge-krąg, hencg-otaczać był najprawdopodobniej związany z kultem księżyca i słońca. Księżyc mógł symbolizować kobietę, słońce zaś mężczyznę. Obiekt przez swoją wyjątkowość od 1986 roku jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Baba Pruska przedstawiająca wbrew nazwie prawdopodobnie mężczyznę jest kamiennym posągiem o nieznanej funkcji i pochodzeniu. Odnaleziono kilkanaście takich posągów na terenach zamieszkanych w VII-XIII wieku przez plemiona pruskie. Oba motywy łączy tajemnica w kamieniu zaklęta. Łączy je również hildenbrandia rzeczna.

Jedną z hipotez tłumaczącą wybór Stonehenge na miejsce kultu solarnego jest zjawisko zabarwienia kamienia przez występującą w rzece Avon hildenbrandią rzeczną uznawaną za dobry omen. Taka sama hildenbrandia występuje w naszej Łynie. Czy to jest przypadek?

I jeszcze jedno… Instalacja artystyczna wystawiona w olsztyńskim Parku Centralnym, nawiązuje w swych kolorowych Babach Pruskich do tematu “Śniadania na trawie” ważnego motywu w malarstwie europejskim. Skandaliczny obraz o tym tytule Edouarda Maneta z 1863 nroku, którego inspirowali malarze włoscy z XVI wieku Tycjan i Giorgione, dał początek Salonowi Odrzuconych i impresjonistom. Inspirował twórców takicj jak Claude Monet, Pablo Picasso i wielu innych, także polskich: Jacka Srokę, Witolda Pałkę, Benona Liberskiego, Dudę-Gracza i innych.

Powyższy tekst to cytat z tablicy informacyjnej stojącej w centrum Olsztyńskiego Stonehenge. I w tym widzę jedyną wadę tej instalacji artystycznej. Tablica informacyjna powinna stać poza… tajemniczym kręgiem 😉 Ogólnie pomysł i wykonanie oceniam na strzał w dziesiątkę! Olsztyński Stonehenge z pewnością na stałe wpisze się – obok pomnika Mikołaja Kopernika i Planetarium – do atrakcji architektonicznej, przy której każdy mieszkaniec Olsztyna i turysta, będzie czuć obowiązek cyknięcia sobie fotki. I o to chodzi w każdej… promocji 😉